Het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie hebben een akkoord bereikt over strengere regels voor de witwasbestrijding, zo meldde het Directoraat-Generaal Financiële Stabiliteit, Financiële Diensten en Kapitaalmarktunie (FISMA) met veel tromgeroffel op 24 april jongstleden.
Op 21 april 2024 is er een definitief akkoord bereikt tussen de twee Europese wetgevers, het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie, over de nieuwe maatregelen op het gebied van de bestrijding van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme.
De nu gemaakte afspraken zijn een uitwerking van de op 20 juli 2021 door de Europese Commissie gepresenteerde wetgevingsvoorstellen om de EU-regelgeving ter bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering (Anti-Money Laundering – AML / Countering the Financing of Terrorism – CFT) te versterken.
Eén van de belangrijkste maatregelen is de instelling van een centrale EU-autoriteit die tot taak heeft om de nationale toezichthouders zodanig te coördineren dat de particuliere sector de EU-regels op dit terrein correct en consequent toepast.
Deze nieuwe Europese autoriteit voor de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering (Anti-Money Laundering Authority – AMLA) krijgt bevoegdheden voor direct en indirect toezicht ten aanzien van hoogrisicovolle meldingsplichtige entiteiten uit de financiële sector.
De belangrijkste verantwoordelijkheden van AMLA zijn onder meer:
Inmiddels is ook besloten dat de zetel van de nieuwe Europese Autoriteit in Frankfurt wordt gevestigd, met naar verwachting meer dan 400 medewerkers. De planning is dat AMLA in de eerste maanden van 2025 operationeel zal zijn.
Naast de instelling van deze nieuwe centrale EU-autoriteit is er akkoord bereikt om:
In de visie van de Europese Commissie zal dit pakket aan maatregelen in de praktijk van alle dag voor alle Europese burgers een aanzienlijke verbetering en verandering betekenen op een aantal terreinen.
Hier noemen we een aantal concrete en duidelijke voorbeelden.
Allereerst de wereld van de cryptovaluta. Het is algemeen bekend dat juist de digitale wereld vol criminele risico’s zit. Witwassen met gebruikmaking van cryptovaluta is een bekend fenomeen en daarom zullen ook meer aanbieders van cryptovaluta rechtstreeks onder toezicht van de toekomstige AML-autoriteit (AMLA) komen te staan.
Uiteraard blijft contant geld een regulier betaalmiddel. Maar daarmee blijft het ook een middel om opbrengsten van crimineel handelen wit te wassen. Er komt een EU-breed plafond voor grote contante betalingen van € 10.000. Dit kunnen de lidstaten verlagen op basis van specifieke nationale risico’s. Hiermee wordt getracht te voorkomen dat met pakken contant geld hele flatgebouwen of huizen kunnen worden gekocht. Zo heeft het Nederlandse kabinet nog onlangs besloten de wetgeving inhoudende een verbod op contante betalingen boven € 3000 door te zetten.
Over vastgoed gesproken. Criminelen beleggen hun illegaal verkregen geld vaak in dure huizen en landgoederen. Tot nu toe konden de opsporingsinstanties binnen de EU slechts beschikken over informatie over eigenaren van onroerend goed, indien die eigenaren EU-ingezetenen waren. Vanaf nu echter zijn ook buitenlandse bedrijven, waaronder ook trustkantoren, verplicht om ten aanzien van hun onroerende zaken binnen de EU (tenzij zij dat reeds voor 2014 bezaten) in de registers te vermelden wie de uiteindelijk begunstigden zijn en wie de eigenaar zijn van of zeggenschap hebben over het bedrijf of de trust. Lidstaten kunnen de peildatum van 2014 verder terugleggen in het verleden, indien zij van mening zijn dat bepaalde risico’s dit noodzakelijk maken.
Ook edelmetalen, zoals goud en zilver, en edelstenen, zoals diamanten, worden gebruikt om mee wit te wassen. Dat geldt ook voor andere luxe goederen, zoals bepaalde auto’s, jachten en vliegtuigen. De nieuwe regels verplichten de handelaren van al deze goederen bij verkoop boven de prijs van € 10.000 controles bij hun klanten uit te voeren, maar ook leidt de verkoop van deze goederen tot automatische rapportage aan de Financial Intelligence Units alsmede registratie van de uiteindelijke eigenaar wanneer de aankoop wordt gedaan door buitenlandse bedrijven of trusts.
Crowdfunding kan natuurlijk een prima alternatieve manier zijn om zonder leningen van banken of andere financiële instellingen projecten of aankopen te kunnen financieren. Ook als het gaat om liefdadigheidsprojecten kunnen juist kleine bijdragen in het kader van crowdfunding grote veranderingen teweeg brengen. Er bestaan echter ook zg. schijnfondsen die van crowdfunding gebruik maken. Om te voorkomen dat er reclame wordt gemaakt voor schijnfondsenwervingscampagnes vereisen de nieuwe EU-regels dat crowdfundingplatforms, die projecteigenaren in staat stellen in contact te komen met potentiële geldschieters, controles uitvoeren op die projecteigenaren en het beoogde project. Het is de bedoeling dat misbruik van crowdfunding op die manier direct wordt opgespoord, zodat alternatieve financiering voor iedereen veiliger wordt.
Verreweg de meest populaire sport in Europa is voetbal. Professioneel voetbal is echter niet alleen een sport en amusement, het is ook een miljardenindustrie. Zo zou uit onderzoek zijn gebleken dat het Nederlandse betaald voetbal jaarlijks ongeveer € 2 miljard bijdraagt aan het Nederlands bruto binnenlands product (bbp). De nieuwe EU-regels verplichten voetbalclubs en voetbalmakelaars om bepaalde financiële transacties, zoals transfers, investeringen en sponsoring te controleren. Daarmee worden die professionele voetbalclubs en -makelaars aan de lijst van meldingsplichtige entiteiten toegevoegd.
Aldus wordt er veel verwacht van dit nieuwe pakket aan anti-witwas en terrorismefinancieringsmaatregelen.
Daartegenover staat dat niet alleen de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens maar ook de Raad van State kritisch zijn gebleken bij de invoering van nieuwe en (te) vergaande wetgeving in Nederland.
Daarbij komt dat vanuit de Nederlandse Vereniging van Banken ook onlangs weer een pleidooi is gehouden voor een betere, minder intensieve maar wel veel slimmere witwasaanpak. Wellicht kan hiermee ook worden voorkomen dat met een vooringenomen blik naar bepaalde cliënten en bepaalde transacties wordt gekeken. Immers lang niet altijd is de verdenking terecht en worden bonafide handelaren ten onrechte in de criminele hoek gezet.
Het blijft een broos evenwicht tussen de aanpak van het op Internationale schaal witwassen en terrorismefinanciering enerzijds en uitvoering door de lidstaten en de rechtsbescherming van de Europese burger anderzijds.
Zoals schrijver Willem Elschot (1882-1960) al schreef, “…, want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren.” (Gedicht Het Huwelijk, 7 mei 1910).
Uiteraard blijven wij bij VOI advocaten alle nationale en internationale ontwikkelingen op de voet volgen, zodat wij u, indien nodig, snel en goed kunnen bijstaan.
De naam VOI heeft voor ons meerdere betekenissen. Zo staan de letters allereerst voor onze kernwaarden Vooruitstrevend, Oplossingsgericht en Integer. Daarnaast betekent VOI in het Italiaans ‘je’, ‘jullie’, ‘u’. De naam bevestigt hiermee onze bedrijfsfilosofie, namelijk dat wij elke dag met veel plezier en energie onze kennis en ervaring inzetten om de belangen van u als cliënt te behartigen. Een leuk feitje is natuurlijk ook dat VOI een anagram is van de naam van de oprichter Ivo.
Bent u benieuwd wat de reikwijdte is van het verschoningsrecht (legal privilege) in de landen (ver) om ons heen? Via de volgende link kunt u het boek The Legal Privilege (un)covered gratis downloaden.
